Subiektywnie o zdrowiu, urodzie i życiu w aptece sprzed i zza szklanej szyby

Łuszczyca – choroba nie tylko skóry – Mediderm, Squamax, Emolium

Cześć!

Dziś zajmę się łuszczycą. Choroba niby od lat znana, na różne sposoby i z różną skutecznością leczona, a narosło wokół niej mnóstwo mitów. Ponadto jak się okazuje to nie tylko skórny problem. Jak każda „widoczna” choroba niesie za sobą konsekwencje psycho-społeczne.

A co to w ogóle jest za schorzenie? Czym je leczyć? Jak wspierać chorych?

Zapraszam na post: „Łuszczyca – choroba nie tylko skóry”.

Co to jest łuszczyca?

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą z okresowymi wysiewami zmian skórnych. Cierpi na nią około 3% populacji, w jednakowym stopniu dotyka kobiet i mężczyzn. Do tej pory, mimo znaczącego rozwoju medycyny, nie udaje się jej wyleczyć, a możliwe jest jedynie hamowanie jej objawów. Początkowo uważano, że występuje ona na skutek zaburzeń keratynocytów (komórek naskórka), wokół których tworzą się ogniska zapalne. Obecnie wiadomo, że istotną rolę w jej pojawieniu się odgrywa czynnik genetyczny, a zmiany skórne są wynikiem zaburzeń immunologicznych. Taka właśnie etiologia powoduje, że łuszczyca jest chorobą niezakaźną, niezłośliwą, przewlekłą z licznymi okresami remisji (samoistnego ustępowania) oraz nawrotami.

Jak wygląda choroba?

Nasilenie choroby może być różne. Postać ciężka to 8%, umiarkowana to 25%, a łagodna to ok. 65% przypadków, i ta właśnie kwalifikuje się do leczenia miejscowego. Terapia taka polega na usunięciu łusek, ograniczeniu proliferacji (namnażania się) komórek naskórka oraz zniesieniu stanu zapalnego.

Występuje kilka czynników, które nasilają wysyp zmian skórnych:

• infekcje bakteryjne, np. górnych dróg oddechowych, angina ropna
• niewyleczone stany zapalne, np. próchnica, zapalenia dróg moczowych, zapalenie migdałków
• infekcje wirusowe, np. ospa wietrzna, różyczka, odra, półpasiec
• infekcje drożdżakami
• choroby metaboliczne, np. cukrzyca typu II, dna moczanowa
• uszkodzenia skóry, np. rany, blizny, oparzenia
• nałogi, np. alkohol i nikotyna
• leki, np. sole litu, hormony, kortykosteroidy, beta-blokery, leki przeciwmalaryczne
• stres
• silne wstrząsy psychiczne.

Za najcięższą odmianę uznaje się łuszczycę stawową. Są to poważne zmiany zapalne stawów u osób z odmianą skórną lub nawet paznokciową. Często prowadzi ona bezpośrednio do kalectwa. Pomijając tę odmianę łuszczyca rzadko powoduje stan zagrożenia życia. Jego wyraźne skrócenie lub utrata jest wynikiem przeniesienia zmian skórnych na narządy wewnętrzne.

Najpopularniejszy typ omawianej choroby to łuszczyca zwyczajna (Psoriasis vulgaris). Rozpoczyna się ona wysiewem grudek płaskich, czerwonych, o gładkich brzegach, które z czasem zlewają się w jedną większą zmianę. Takie rumieniowe ogniska z drobnymi łuskami najczęściej umiejscowione są na kolanach, łokciach, owłosionej skórze głowy, okolicy krzyżowej, pośladkach i plecach. Wykwity mają różną wielkość, a po rozdrapaniu grudki dochodzi do krwawienia. Łuszczyca owłosionej skóry głowy jest jej najpopularniejszą odmianą, przewlekłą i trudną w leczeniu, rzadko powodującą utratę włosów. Terapia wymaga aplikacji preparatów w sposób uciążliwy, konieczne jest częste mycie włosów, chorzy narzekają na niewystarczającą skuteczność leczenia. Wykorzystuje się tu przede wszystkim szampony i żele ze sterydami i/lub witaminą D, maści z olejem kokosowym, dziegcie (drzewne lub węglowe, w różnych stężeniach, mające działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe, odkażające, keratolityczne).

Terapię można podzielić na miejscową i ogólną.

Wskazaniem do tej drugiej jest:

• oporność na leczenie miejscowe i/lub fototerapię
• łuszczyca o typie krostkowym lub stawowym
• zły stan psychiczny chorego
• niemożność wykonywania pracy zawodowej
• zmiany pokrywające ponad 25% powierzchni ciała (erytrodermia).

Leki stosowane w leczeniu ogólnym:

• metotreksat (leczenie trwa 6-8 tygodni, antagonista kwasu foliowego, najdłużej stosowany lek w łuszczycy, ogranicza proliferację komórek, hamuje aktywność limfocytów i zmniejsza syntezę cytokin prozapalnych – komórek układu odpornościowego, odpowiedzialnych za wysiew zmian skórnych, jest lekiem toksycznym, więc konieczna jest kontrola czynności wątroby, nerek, obrazu krwi, w czasie terapii niezbędna jest antykoncepcja, ponieważ powoduje uszkodzenia płodu)
• cyklosporyna (leczenia trwa 2-3 miesiące, hamuje działanie limfocytów T, blokuje przemiany enzymatyczne zachodzące w czasie wysiewu, efektem ubocznym leku jest uszkodzenie nerek i wątroby, nadciśnienie tętnicze, przerost dziąseł, zaburzenia lipidowe)
• sulfasalazyna (wspomagająco do terapii miejscowej, konieczna kontrola stanu nerek i wątroby, hamuje procesy enzymatyczne w neutrofilach i wytwarzanie leukotrienów, czyli zaburza pracę układu odpornościowego).

Fototerapia

Metodą pomocniczą dla leków jest fototerapia. Stosowana jest ona w przypadku rozległych, rozsianych zmian, a wykorzystuje się tu promieniowanie ultrafioletowe UVA. Źródłem światła są lampy kwarcowe lub lampy sollux. Często terapię tę łączy się z substancjami fotouczulającymi – psoralenami (tzw. terapia PUVA, czuli psoraleny + UVA). Niekiedy do takiej kombinacji dodaje się jeszcze retinoidy (re-PUVA).

Psoraleny mogą występować naturalnie w wielu produktach spożywczych, np. limonkach, figach, cytrynach i pasternaku. Psoralenem doustnym jest np. meladinina, metoksypsoralen. Podaje się je na 1-2 h przed naświetlaniem w celu uwrażliwienia skóry na promieniowanie. Terapia trwa 3-4 tygodnie (to ok. 25-30 naświetleń), a następnie przechodzi się na leczenie podtrzymujące, czyli 1-2 naświetleń w tygodniu. Objawy niepożądane w tym wypadku to wysuszenie, zaczerwienienie i świąd skóry, nudności, złe samopoczucie. Nudności są łagodzone poprzez picie mleka lub piwa imbirowego przed zabiegiem.

Retinoidy są pochodnymi witaminy A. Ograniczają one stan zapalny, normalizują procesy proliferacji komórek naskórka oraz pracę układu immunologicznego. Są toksyczne, szczególnie dla płodu, stąd wskazana antykoncepcja do 2 lat po zakończonej kuracji.

Leki stosowane w leczeniu miejscowym:

• keratolityki (środki rozpuszczające warstwę rogową skóry), np.
  maść salicylowa 5-10%, maść mocznikowa 10-20%, maść solankowa 5-10%, oliwa salicylowa 5-7% stosowana na owłosioną skórę, a także:
  Cerkoderm15 – mocznik 15%, kwas mlekowy, glicerol
  Squamax – mocznik 20%, kwas salicylowy 5%, gliceryna, proteiny pszenicy, alantoina
  Hasceral – mocznik, kwas salicylowy, glicerol, wazelina
  Kermuren 10% – mocznik 10 %
• środki zmiękczająco-łagodzące (po usunięciu łusek stosuje się preparaty z dziegciem), np.
  Delatar
  Linola D
  Cocois
  Psorisan
  Pixoderm
  Paraderm szampon 
  Pix szampon
• Ditranol (działanie złuszczające, drażniące, hamuje proliferację komórek skóry)
• analogi witaminy D3 (nie można ich podawać w ciąży, karmiącym i dzieciom, nie łączy się ich z naświetlaniem, niepożądanym działaniem są zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej), np.
  Daivonex
  Dovonex
  Curatoderm
• kortykosteroidy (stosowane po usunięciu łusek kwasem salicylowym), np.
  Mecortolon
  Laticort
  Bedicort G
  Lorinden
  Flucinar
  Clobederm
  Dermovate
  Hydrokortyzon
• natłuszczające kosmetyki i dermokosmetyki np.
  Linomag maść – lanolina z wazeliną (w wersji Linomag krem – euceryna, lanolina, kwas borowy)
  Linoeparol Intensive maść – olej z nasion wiesiołka, lanolina
  Bioderma Node K – masło shea, kwas salicylowy, dimeticon, kwas glikolowy
  Diprobase krem – wazelina, parafina, alkohol cetylostearylowy
  Szampon mineralny Zdrój – woda chlorkowo-sodowa, siarczkowa, jodkowa, bromkowa, borowa
  Buska maska siarczkowa – woda siarczkowa, parafina, wazelina, parafina, kaolin, cholesterol
  Dermovit F maść – witamina F
  Pharmaceris P Puri-Ichtilium do mycia i w postaci kremu – lanolina, dimeticon, kwas salicylowy, olej kokosowy, witaminy F i E, olej z oliwek
  Krem Mediderm – parafina, wazelina
  Pilarix – mocznik, kwas salicylowy, pantenol, alantoina, gliceryna
  Poldermin krem – oleje mineralne, mocznik, dimeticon, gliceryna, sok z aloesu, pantenol, beta glukan, kwas hialuronowy
  Pellevita Urea krem – mocznik, kwas salicylowy, gliceryna
  Kosmetyki konopne, np. szampon , maść Activ-Squa CutisHelp

Łuszczyca – choroba nie tylko skóry – Mediderm, Squamax

Problem społeczny łuszczycy

Na łuszczycę w Polsce cierpi ok. 800 tys. osób. Wbrew temu, co wynika z powyższego materiału nie jest to tylko choroba skóry. Jest to schorzenie również rozpatrywane w wymiarze psychologicznym. Chorych dotyka brak akceptacji ze strony społeczeństwa, dyskryminacja, zakaz wstępu na basen, nie brakuje też krępujących pytań na plaży i problemów w środkach komunikacji publicznej. Dochodzi do stopniowej izolacji społecznej.

W czym tkwi błąd?

Mimo powszechności schorzenia niewiele wiemy o łuszczycy, boimy się jej, a przecież choroba nie jest zaraźliwa. Stale powstają nowe stowarzyszenia chorych rozpowszechniające informacje o chorobie (http://stowarzyszenie.luszczyca.org.pl/ ). A na nietolerancję jest tylko jedno lekarstwo – informacja! Dlatego piszę tego posta, żeby Wam przypomnieć, że chorego z łuszczycą trzeba wspierać, a nie linczować.

*Masz problem z łuszczycą, zajrzyj również na:

Fundacja „Tak, mam łuszczycę”
Pomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę „Fala Nadziei”
Świętokrzyskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę
Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę PSORIASIS
Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Łuszczycę i LZS
Stowarzyszenie Chorych na Łuszczycę w Lublinie

**Mam nadzieję, że chociaż trochę przybliżyłam Wam łuszczycę.

Pozdrawiam, E*